Kilka słów o historii wielkopolski

Wielkopolska − kraina historyczno-geograficzna w Polsce. Jest kolebką polskiej państwowości. Z Wielkopolski wywodzi się plemię Polan, które poprzez podboje ukształtowało wczesnopiastowskie państwo polskie. Za panowania Mieszka I, Bolesława I Chrobrego oraz na Mieszka II Lamberta, czyli od ok. 950 do 1034 roku Wielkopolska sprawowała najważniejszą rolę w państwie polskim. Najważniejszymi grodami były Poznań, Gniezno oraz Ostrów Lednicki. W 1038 roku w Wielkopolsce wybuchła reakcja pogańska. W 1039 roku Brzetysław I, książę Czech wykorzystał panujące w Polsce bezkrólewie i najechał Wielkopolskę, kompletnie ją niszcząc. Za panowania Kazimierza Odnowiciela nadrzędnym miastem polskim był już Kraków. 

W czasie rozbicia dzielnicowego, które rozpoczęło się w 1138 Wielkopolska została podzielona. Wschodnia część z Gnieznem wcielona została do dzielnicy senioralnej, a zachodnia z Poznaniem stanowiła dzielnicę przydzieloną Mieszku III Staremu i jego potomkom. Wielkopolska wchodziła w skład małego, lecz scentralizowanego państwa Władysława Łokietka. Przez ponad 150 lat rozbicia dzielnicowego Wielkopolska wykształciła inne obyczaje i niepisane prawo karne niż Małopolska. Kazimierz Wielki chcąc zjednoczyć prawo w Polsce musiał wydawać oddzielne statusy praw dla Wielkopolski i Małopolski.

Wielkopolska należała po Polski, a potem do Rzeczpospolitej Obojga Narodów aż do rozbiorów. Mała część północnej Wielkopolski została zabrana już podczas pierwszego rozbioru w 1772 roku, reszta odpadła od Polski w drugim rozbiorze w 1793 roku. Cała Wielkopolska należała do zaboru pruskiego. 

W czasie zaborów było aż pięć powstań, które jednak poprzez niewielki rozmiar i mało znaczące dla historii skutki są mało znane. Najbardziej znane jest powstanie z 1918-1919 roku, które zostało wygrane przez polskich powstańców, Wielkopolska została przyłączona do nowo powstałej II Rzeczpospolitej. 

W czasie II wojny światowej Wielkopolska okupowana była przez III Rzeszę. Później w 1945 roku Wielkopolska stała się częścią III Rzeczpospolitej. Wielkopolska leży na terenie dzisiejszego województwa wielkopolskiego, w południowo-zachodnich krańcach kujawsko-pomorskiego, na zachodzie łódzkiego i północy lubuskiego.